Fiszki, skuteczne metoda nauki na studiach medycznych

Fiszki każdy zna, a kto choć raz zaczął je stosować wie jaką mają moc. Fiszki są sposobem, aby szybko powtórzyć materiał. Zamiast szukać najważniejszych informacji jeszcze raz w książce, wystarczy przeglądnąć przygotowane podczas nauki fiszki. To duża oszczędność czasu.

1

Dlaczego fiszki to skuteczna metoda nauki?

Stosowanie fiszek jest udowodnionym skutecznym sposobem nauki słówek. 90% badanych stosujących fiszki zdaje egzaminy sprawdzające lepiej niż osoby stosujące inne metody nauki. Ale fiszki można wykorzystać także podczas nauki anatomii, biochemii, fizjologii, przedmiotów klinicznych czy wszystkich innych rzeczy.

Ucząc się czegoś, niezależnie z jakiego działu medycyny, wybieramy z danego rozdziału tylko najważniejsze informacje to, bo tylko ważne i powiązane ze sobą informacje mogą znaleźć się na fiszkach. Sam proces wybierania najważniejszych informacji jest już dobrą nauką [1].

Do nauki można stosować fiszki tradycyjne papierowe lub elektroniczne proponowane przez różne strony internetowe i aplikacje mobilne.


Dlaczego uważam, że fiszki home-made są lepsze?

 1. Już podczas robienia notatek uczę się i pomaga mi to w zapamiętaniu. Osobiście jestem kinestetykiem, więc robienie notatek jest moim ulubionym sposobem nauki. A dzięki temu, że robię notatki na fiszkach, mam z tego dwie korzyści za jednym zamachem. Duże korzyści z samego robienia fiszek odniesie też wzrokowiec.

2
2. Lubię coś robić, tworzyć (tak, typowe cechy kinestetyka), więc samo robienie fiszek sprawia mi frajdę.

3. Szanuję swoje oczy, dlatego staram się ograniczyć czas spędzony na komputerze i telefonie do koniecznego minimum.


Jak działa metoda spaced repetition z użyciem fiszek?

Najprostszym sposobem nauki z fiszkami jest utworzenie talii fiszek. Bierzemy pierwszą z talii fiszkę i próbujemy podać odpowiedź. Jeżeli jest ona poprawna, okładamy fiszkę obok, do osobnej talii. Jeżeli odpowiedź była błędna lub niepełna, fiszkę odkładamy na koniec aktualnej talii. Dzięki temu nie będziemy podczas tego samego cyklu nauki powtarzać wielokrotnie tego samego materiału, który już umiemy. Natomiast powtórzymy te fiszki, z którymi mieliśmy kłopot. Innym spososobem jest korzystanie z pudełka z przegródkami, czyli tak zwana metoda Leitnera.


Metoda Leitnera

Sebastian Leitner, propagator nowoczesnych metod nauczania powiedział kiedyś, że "nie ma złych uczniów, są tylko złe metody nauczania". Twierdził, że każdy, niespecjalnie uzdolniony człowiek, jest w stanie nauczyć się 10 języków. Swoje metody opisał w poradniku "Naucz się uczyć". Książka za naszą zachodnią granicą już od wielu lat bije rekordy popularności, ale do Polski dotarła dopiero niedawno.

Leitner zagłębiał swoją wiedzę na temat procesu zapamiętywania i zapominania w oparciu o badania Ebbinghausa. Wiedział, że na drugi od czasu nauki pamiętamy już tylko 40% informacji. Wiedział, jak bardzo jest to frustrujące dla wielu uczniów. Zastanawiał się co zrobić, aby trud nauki nie szedł na marne, a informacje raz nauczone były zapamiętywane na długi okres czasu. Kluczem do sukcesu według Leitnera to system racjonalnie rozplanowanych powtórek. Na czym polega jego metoda?

Po pierwsze, aby zacząć z niej korzystać potrzebne będzie nam pudełko z 5 przegródkami. Przegródki muszą mieć różną szerokość: pierwsza przegródka – 1 cm, druga przegródka – 2 cm, trzecia – 5 cm, czwarta – 8 cm, piąta – 14 cm. Po drugie, potrzebne będą fiszki.



Jak zrobić fiszki?

Na jednej stronie fiszki umieszczamy krótkie pytanie, hasło, sformułowanie lub słowo. Na drugiej stronie piszemy odpowiedź na pytanie lub definicję itp. Dobrze jest dodać jakiś obrazek, skojarzenie, które pomogą uaktywnić wyobraźnię.


Jak korzystać z fiszek zgodnie z metodą Leitnera?

Należy stworzyć około 30 fiszek pasujących do naszego pudełka. Fiszki wkładamy do pierwszej przegródki i zaczynamy naukę. Bierzemy pierwszą fiszkę i próbujemy zapamiętać. Gdy przejdziemy już całą talię, zaczynamy od początku. Jeżeli, którąś z fiszek udało nam się zapamiętać, odkładamy ją do przegródki drugiej.
Wracając do nauki po kilku dniach sprawdzamy czy pamiętamy rzeczy, które są na fiszkach w drugiej przegródce. Jeżeli tak, wędrują one do przegródki trzeciej, jeżeli nie cofają się do pierwszej. Za każdym razem, kiedy nie pamiętamy jakiejś fiszki, niezależnie na której przegródce jesteśmy, fiszka wraca do przegródki numer jeden. To oznacza, że konieczna jest powtórka. Powtórki robimy do czasu, aż wszystkie karteczki znajdą się w przegródce piątej. To znak, że naukę tej porcji materiału możemy uznać za zakończoną. Innymi słowy, uczymy się dopóki naprawdę nie nauczymy się wyznaczonego materiału. Odkładanie kartek, których już się nauczyliśmy do kolejnych przegródek, ma zapobiec zbędnych powtórkom.


Jak rozplanować powtórki w czasie?

Warto pamiętać o odpowiednim rozplanowaniu powtórek zgodnie z krzywą zapominania. Pierwsza powtórka powinna odbyć się w ciągu kilku godzin/dni od nauki, następne  mogą być wykonane po tygodniach/miesiącach. Powtórka w ciągu pierwszych 24 godzin po nauce jest optymalnym czasem, aby zredukować ilość zapominanych informacji. Każda powtórka sprawia, że dany materiał zostaje zapamiętany na dłużej, dlatego odstępy między powtórkami można stopniowo wydłużać po każdym kolejnym powtórzeniu materiału [2][3].


 Active Recall Testing

 Nauka z fiszkami to nie tylko korzystanie z metody Spaced Repetition, ale także Active Recall Testing. Active Recall Testing to metoda aktywnego przywoływania w tradycyjnym znaczeniu polega na odpytywaniu i odpowiadaniu na zadane pytania. Nie jest to mało efektywna bierna nauka polegająca tylko na czytaniu książki. Aktywna nauka polega na próbie przypomnienia sobie odpowiedzi, w pamięci tworzą się silne powiązania, a to sprawia, że wiedza zostaje lepiej ugruntowana. Stosując tę metodą można odpowiadać na pytania na głos co zalecane jest szczególnie dla słuchowców [1].



 [1] Augustin, M. (2014), How to Learn Effectively in Medical School: Test Yourself, Learn Actively, and Repeat in Intervals, Yale J Biol Med., 87(2): 207–212
[2] Loftus, G.R. (1985), Evaluating forgetting curves. Journal of Experimental Psychology: Learning, Memory, and Cognition., 11 (2): 397–406
[3] Kornell, N. (2009), Optimising learning using flashcards: Spacing is more effective than cramming. Appl. Cognit. Psychol., 23(9): 1297–1317


Photos: 

[1] Deb Stgo